Türk Dili ve Edebiyatı ZORUNLU DERSLER

Türk Dili ve Edebiyatı

ZORUNLU DERSLER

Hazırlık:
Bu sınıfta haftada 4 saat okutulan Türkçe dersinde 2 saat edebî araştırma, 1 saat dil bilgisi ve 1 saat kompozisyon yer alır. Bu yılın bir hazırlık yılı olduğu gözönünde tutularak dersin içeriği lise sınıflarına, özellikle de lise 9 programına yönelik hazırlanmıştır. Amaç, öğrencilerin ana dillerinde düşünmek ve kendilerini ifade etmek için gereksinim duyacakları alt yapıyı sağlamlaştırmak, ulusal kültürlerinin ve diğer kültürlerin bilincinde olan verimli bireyler olarak yetişmelerini sağlamaktır.

Lise 9:
Türk Edebiyatı, Dil ve Anlatım Dersi
Bu seviyede haftada beş(5) saat okutulan Türk Dili ve Edebiyatı Dersi, MEB yeni müfredatına göre Türk Edebiyatı ve Dil ve Anlatım olmak üzere iki ayrı ders olarak belirlenmiştir. Beş saatlik dersin iki saati Dil ve Anlatıma, üç saatlik bölümü ise Türk Edebiyatı dersine ayrılmıştır. Kompozisyon çalışmaları ise Dil ve Anlatım dersleri kapsamında ele alınmaktadır. (detay için tıklayınız)

Lise 10:

Türk Edebiyatı Dersi:
Onuncu sınıf Edebiyat Programı üç üniteden oluşmaktadır.Bu üç ünitede, başlangıcından Tanzimat'a kadar geçen sürede ortaya konan metinler, dokuzuncu sınıfta verilen edebî zevk ve anlayış, kazandırılan metot bilgisi ve becerilerle incelenmekte ve yorumlanmaktadır.
I.Ünitede (Tarih İçinde Türk Edebiyatı)
II. Ünitede ( Destan Dönemi Türk Edebiyatı)
III. Ünitede (İslam Uygarlığı Çevresinde Gelişen Türk Edebiyatı)

Dil ve Anlatım dersi:
Onuncu sınıf Dil ve Anlatım dersi programı üçüniteden oluşmaktadır.Bu ünitelerden birincisi
· Diğer derslerde yararlanılması düşünülürek "sunum", "tartışma" ve "panel" den oluşmaktadır.
· İkincisi, anlatım türleri
* Üçüncüsü ise sözcük türlerinden oluşmaktadır.

Lise 11:

Lise 11. Sınıf Türk Edebiyatı

On birinci sınıf edebiyat dersi öğretim programı, “ Düşünce-Sosyal ve Siyasî Hayat Edebiyat İlişkisi” , “Tanzimat Dönemi Edebiyatı” , “servet-i Fünûnun Edebiyatı ve Fecr-i Âti Edebiyatı” , “ Millî Edebiyat Döneminde Türk Edebiyatı” olmak üzere beş üniteden oluşmaktadır.

I. Ünitede (Düşünce- Sosyal ve Siyasî Hayat- Edebiyat İlişkisi) Tanzimat sonrası gerçekleşmeye başlayan batılılaşma yönündeki gelişmeleri, halka ve ulusal değerlere yönelme gayretlerini ve bunların edebî eserlerdeki yansımalarını kavratmak amacı güdülmüştür.

II. Ünitede (Tanzimat Sonrası Türk Edebiyatı) Avrupaî tarz, başka bir söyleyişle yenileşme dönemi edebiyatının oluşumu üzerinde durulup incelenecek metinlerle dönemin zihniyeti , sosyal, siyasi ve edebî alanlardaki değişiklikler kavratılacaktır. Öğrencilerimiz batıdan gelen yeniliklerle yerli kültür ögelerinin birlikteliğini yorumlayarak bunlardan çıkarımlar yapacaklardır.

III. Ünitede (Servet-i Fünûn Edebiyatı ve Fecr-i Âti) “ Servet-i Fünûn Edebiyatının Oluşumu” , “ Öğretici Metinleri İnceleme” , “Şiir ve Mensur Şiir”, “Olay Çevresinde Oluşan Edebî Metinler”, “Metin –Şair ve Yazar” , “ Servet-i Fünûn Edebiyatı Genel Özellikleri” ile “ Fecr-i Âti Edebiyatı” başlıkları üzerinde durulacak. Servet-i Fünûn Edebiyatı ile Fecr-i Âti edebiyatlarının edebi zevk ve estetik anlayışı bakımından birbirinin devamı olduğu ve bu anlayışın “Millî Edebiyat Dönemi”ne kadar devam ettiği incelenecek meinlerle sezdirilecektir.

IV. Ünitede “Millî Edebiyat Dönemi’nin Oluşumu” , “ Öğretici Metinler”, “Şiir”, “Anlatmaya Bağlı Metinler”, “Göstermeye Bağlı Metinler”, Metin- Şair ve Yazar”, “ Millî Edebiyat Döneminin Genel Özellikleri” üzerinde durulacak ve metinlerden hareketle öğrencilerimize kavratılacaktır.

V. Ünitede sosyal ve siyasî şartların ,kültür hareketlerinin Türk toplumuna ulus devlet fikri etrafında yeni bir dinamizm kazandırdığı olgusu üzerinde durularak dönem-eser ilşikisine dikkat çekilir.

Bu ünitede “şiir” başlığı altında şiir metinleri XX. Yüzyıl başlarında “Sade dil ve Hece Ölçüsüyle yazılanlar”, “Saf Şiir Anlayışı Çerçevesinde Yazılanlar”, “ Halkın Yaşama Tarzını ve Değerlerini Ön Plana Çıkaran Manzumeler” olmak üzere gruplandırılmış, her grupta yer alan metin örneklerinin incelenmesi ve yorumlanması planlanmıştır.

Öğrencilerin bütün sanat etkinliklerini tutarlı biçimde yorumlayarak kendi dünyalarını zenginleştirmeye hizmet edecek çalışmalara her bölümde yer verilmiştir.Böylece öğrencilerimizin Cumhuriyet dönemine hangi düşünce ve zevk birikimi ile gelindiğini fark etmelerine olanak verilmiştir.

Lise 11.Sınıf Dil ve Anlatım Dersi

Dil ve Anlatım dersi üç üniteden oluşmaktadır:

a) Metinlerin sınıflandırılması

Bu bölümde öğrenciler, öğretmenlerin yönlendirmesiyle metinleri inceleyip, metin sınıflandırmasını kendileri yapacaklardır.

b)Öğretici Metinlerin Türleri

Mektup, günlük(günce),anı(hatıra),biyografi(hayat hikâyesi), otobiyografi, gezi(seyahat), sohbet(söyleşi), haber yazısı, fıkra , deneme, makale, eleştiri(tenkit)

c)Üçüncü ünitede, sözlü anlatıma ait röportaj, mülakat ve söyleve( hitabet) yer verilmiştir.

Her ünitede önce sözü edilen türden seçilmiş örnek metinler okunur ve dinlenir.Metin işlenişinin sonunda üzerinde durulan türle ilgili yazı hazırlamaları istenir.

Lise 12:

Lise 12. Sınıf Türk Edebiyatı

On İkinci sınıf edebiyat programı Cumhuriyet Dönemi Edebiyatına ayrılmıştır. Bu sınıfın programı, “ Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatının Oluşumu”, “ Öğretici Metinler”,

“Şiir”, “ Olay Çevresinde Oluşan Edebî Metinler” olmak üzere dört üniteden ve “ Cumhuriyet Döneminin Genel Özellikleri” başlıklı bir kısımdan oluşmaktadır.Son kısım ,

On ikinci sınıfta işlenenlerin bütününden hareketle öğrencilerin çıkarımlarını yazılı ve sözlü olarak ifade etmelerine ayrlmıştır.

On ikinci sınıf edebiyat programının ilk ünitesi, 1918- 2000 yıllarını kapsar.Millî Edebiyat Dönemi’nde başlayan millî değerlerin edebî eserlerde işlenmesine devam edildiği hissettirilir. Batıdan gelen edebiyat zevki ve anlayışıyla , yerli ve mahallî olanın memleket edebiyatı düşüncesi etrafında nasıl birleştiği metinlerden hareketle gösterilmektedir.

Öğretici Metinler adlı ikinci üniteyle, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı ile ilgili zevk ve anlayışı kavramaları düşünülmüştür.

On ikinci sınıfın üçüncü ünitesi şiire ayrılmıştır.Bu ünitede “Serbest Nazım ve Toplumcu Şiir”, “Millî Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir”, “ Garip Hareketi(I. Yeni)”, “İkinci Yeni” ve bu dönemde gelişen diğer şiir anlayışları üzerinde durulacaktır.

Bu üniteyle, öğrencilerin 1920’li yılların başlarından 1980 sonrasına kadar öğrencilerin Türk şiir zevk ve anlayışının gelişmesini kavramaları , şiir metinlerinin zevkine varmaları,şiir dilinin özelliklerini fark etmeleri amaçlanmıştır.

On ikinci sınıfın dördüncü ünitesi “ Olay Çevresinde Oluşan Edebî Metinler” ‘den oluşmaktadır.Bu metinler, anlatmaya ve göstermeye bağlı olanlar olmak üzere iki gruba ayrılmaktadır.Bu metinler kronolojik olarak verlicektir.

Böylece bu programı tamamlayan öğrenci, okuduğu her eseri yorumlama becerisine ulaşacak ve Türk kültürünün inceliklerini kavramış olacaktır.

Lise 12. Sınıf Dil ve Anlatım Dersi

Lise On ikinci sııf Dil ve Anlatım ders programı dört üniteden oluşmaktadır.

1. Ünite: Sanat Metinlerinin Ayırıcı Özellikleri

2.Ünite: Sanat Metinleri( fabl, masal, öykü, roman,tiyatro, şiir)

3. Ünite:Sözlü Anlatım( konferans, açık oturum, sempozyum, forum, münazara)

4. Ünite : Bilimsel Yazılar( makaleler)

Dil ve Anlatım dersinde, bu sınıfta sanat metinlerinin incelenmesinde, edebiyat dersinde kazanılan bilgi ve beceriden yararlanılacaktır.Sanat metinlerine ayrılan ünitelerde öğrencilerden önce edebî metinleri okumaları sonra da bu metinleri ; yapı, tema ve dil ve anlatım bakımından incelemeleri ve yorumlamaları istenecektir.

On ikinci sınıf sözlü anlatım ünitesinde topluluk karşısında hazırlıklı konuşma ile ilgili konular farklı sözlü anlatım biçimleriyle ele alınacaktır.Öğrencilerin konuşmacı olarak katılacağı sözlü anlatım etkinlikleri düzenlenecektir.

On ikinci sınıf Dil ve Anlatım dersinini son ünitesinde bilimsel yazıların incelenmesi ve yazma çalışmalarının yapılmasından önce örnek yazılar okunacak sonra da öğrencilerden bilimsel konularda yazmaları beklenecektir.


SEÇMELİ DERSLER

Çağdaş Türk Şiiri
Çağdaş Türk Şiiri dersinde , önce şiirin öbür sanat dalları arasında nasıl bir yeri olduğu ele alınıyor. Ardı sıra şiir tanımları tartışılıyor ve iki kurucu Ahmet Hâşim ile Yahya Kemal ile şiir örnekleri incelenmeye başlanıyor. Sırasıyla 1940’a kadar eser veren şairlerimiz, 1940 Kuşağı, I. Yeni, II. Yeni , Mavi Hareketi ,1960 Kuşağı, 1980 Kuşağı ve günümüzün en önde gelen şairleri irdeleniyor.Bu süreçte öğrenci çalışmaları “şiir atölyesi”nde tartışmaya açılıyor.Zaman zaman da günceli izlemek üzere şiir ve edebiyat dergileri taranıyor; dersin içeriğiyle doğrudan ilgili yazı ve örnekler üzerinde duruluyor.

Çağdaş Hikâye ve Roman
Çağdaş yazarların eserlerinin işleneceği bir derstir. Bu derste son yılların kurgu, teknik ve akımlarının analizi yapılacaktır. Öğrencilere kendilerini ifade etmenin farklı yöntemleri ve hikâye yazma teknikleri öğretilecektir. Bu ders ilgili ve yaratıcı öğrenciler için planlanmıştır. Çağdaş ve geleneksel romanlar konu ve dil bakımından karşılaştırılır. Ödül kazanmış çağdaş roman ve hikâyeler okunur, karşılaştırılır ve farklılıkları ortaya konur.

Tiyatro
Bu ders ögrencilerin oyunculuk ve yazma becerilerini gelistirmek ayrıca vücut dilini kullanmalrını sağlamak amacıyla planlanmıştır. Sunuş teknikleri, yazılı raporlar, sahne provaları ve gösterileri yardımıyla geleneksel Türk tiyatrosu ve Dünya tiyatrosu konularına ilgi duyan ögrenciler bu konularla yakınlaşmak fırsatı bulurlar. Zorunlu derslerin müfredat programına alınamamış olan çağdaş oyunlar işlenir.

Batı Edebiyatı
Bu ders farklı sanat akımlarının etkisindeki Batı edebiyatı örneklerini analiz etmeye yöneliktir. Osmanlı döneminden başlayarak Cumhuriyet dönemini de kapsayan dönem içinde Batı edebiyatının Türk edebiyatına etkileri üzerinde durulur. Ayrıca Batı ve Türk edebiyatının karşılaştırılması, okuma, rapor yazma, grup çalışması, tartışma ve araştırma yöntemiyle yapılır.

Halk Edebiyatı
Bu ders Türk Halk Edebiyatının ulusal duygu, düşünce, güzellik ve değer yargılarını öğrenmek; dünya kültürüne katkılarını göstermek amacıyla planlanmıştır. Ayrıca Halk edebiyatı yoluyla Türk dilinin yöresel özelliklerini ve doğal zenginliğini inceler. Öğrenciler bu dersi grup çalışmaları yaparak, rapor hazırlayarak ve tartışmalar yoluyla analiz ederler.

Güzel Konuşma ve Yazma
Bu ders öğrencilerin konuşma ve yazma becerilerini arttırmak amacıyla planlanmıştır. Bu ders ayrıca sesi kontrol etmeyi, vücut dilini kullanmayı, hazırlıklı veya hazırlıksız konuşma yapma konularını da içerir. Çalışmalarda yöntem olarak öğrencilerin araştırma yapmaları sağlanır, yazı ve konuşma uygulamaları gerçekleştirilir.

Edebì Metinler
Türk ve Dünya edebiyatına ait nazım ve nesir metinler okutulacak ve incelenecektir. İnceleme yapılırken edebî akımlar ve tarihî gelişim göz önünde bulundurulacaktır. Böylece Ö.S.S. sınavındaki sözcük ve cümle anlamı, paragraf, edebî bilgiler konusundaki sorular kolaylıkla cevaplanabileceği için tavsiye edilir.

Edebiyat Tarihi
Nazım ve nesir eserlerden seçilecek metinler üzerinde Edebiyat Tarihi gösterilecek ve incelenecektir. Amaç, tarihî gelişim sürecinde edebiyat olaylarını değerlendirmek ve öğrencilerin edebiyat dönemleri, kişi, eser ve akımları ile ilgili konularda bilgi sahibi olmalarını sağlamaktır.

Türk Dili
Konular (sözcük, cümle yapısı, cümle öğeleri, noktalama ve imla) uygulamalı, metinlere dayalı olarak işlenecektir. Dersin amacı, yaşayan Türkçe'yi iyi kullanabilmektir. Ayrıca bu dersin seçimi öğrenciye Ö.S.S.'de bu konularda sorulan soruları cevaplandırmada kolaylık sağlayacaktır.