Divan-i Lügati’t Türk - Atasözleri
(M-N-O-Ö Harfi)
Muş oglı muyabu togar
Kedi yavrusu miyavlayarak doğar
Muş yakrıka tegişmes, ayur kişi neñi yaraşmas
Kedi asılı yağa kavurmaya erişemez, gevezenin malı kişiye yaramaz.
Neçeme obrak keyük erse, yagmurka yarar
Nice eski giyim olsa yine de yağmurda işe yarar.
Nece munduz erse eş eygü, nece eğri erse yol eygü
Ne kadar aptal olsa da eş iyidir, ne kadar eğri, uzun olsa da yol iyidir.
Nece yitik biçek erse Öz sapın yonumas
Bıçak ne kadar keskin olursa olsun, kendi sapını yontamaz.
Oglak yiliksiz, oglan biliksiz
Oğlak iliksiz, çocuk bilgisiz olur.
Oglan biligsiz
Çocuk bilgisiz olur.
Oglan ışı ış bolmas, oglak müñüzi sap bolmas
Çocuk işi iş olmaz, oğlak boynuzu sap olmaz.
Oglan sub töker ulug yanı sınur.
Oğlan su döker, büyüğün bir yanı kırılır.
Oprak yasıkdın tozlug ya çıkar.
Eskimiş, kullanılmayan yay kabından tozlu yay çıkar.
Ortak erden artuk almaş
Ortak ortağından fazla almaz.
Otagka öpkelep süğe sözlemedük
Çadıra kızıp, askerle konuşmaz.
Ot tese ağız köymes
Ateş demekle ağız yanmaz.
Ot tütünsüz bolmas, yiğit yazuksuz bolmas
Ateş dumansız olmaz, genç kişi günahsız olmaz.
Otug oyguç birle öçürmes
Ateş alev ile söndürülmez.
Divan, Türk, Divanı Lügatit Türk, Kaşgarlı Mahmut, Divan-u Lügati’t Türk
Öd keçer kişi tuymas, yalñuk oglı meñgü kalmas
Zaman geçer kişi duymaz, insan oğlu ebedî kalmaz.
Ödlek karıtmışka boyug talkımas
Zamanın yaşlandırdığı kişiye boya ayıp sayılmaz.
Ögüñüçi üminde artarur
Öğünen kişi iç donunu pisletir.
Öküş sebinç bolsa katıg oksunur
Çok sevinen, pek pişman olur.
Öküz ayakı bolgınça buzagu başı bolsa yeğ
Öküz ayağı olmakdansa, buzağı başı olmak yeğdir.
Öldeçi sıçgan muş taşakın taşakı kaşır
Eceli gelen sıçan kedinin husyelerini kaşır.
Ötlüğ yinçü yerde kalmas
Delikli inci yerde kalmaz.
Öz köz ir kışlag
Kışlığını kendi gözünle seç.
Divan-i Lügati’t Türk - Atasözleri
(T Harfi)
Tabgaç Kannıñ turkusı telim teñlemeyip bıçmas
Çin hakanının ipeği çokdur ama denk getirmedikçe biçmez.
Tagıg ukrukın egmes, teñizni kaygıkın bükmez
Dağ kement ile eğilmez, denizin önü kayıkla kesilmez.
Tag tagka kabuşmas, kişi kişiğe kabuşur.
Dağ dağa kavuşmaz, kişi kişiye kavuşur.
Tamu kapugın açar tabar
Cehennemin kapısını açan maldır.
Tapug taş yarar, taş başıg yarar
Emir taşı yarar, taş başı yarar,
Taşıg ısrumasa öpmiş kerek
Taşı ısıramayanın öpmesi gerekir.
Tatıg közre tikeniğ tüpre
Farslı’ya dikkat et, dikeni kökünden sök.
Tatsız Türk bolmas, başsız börk bolmas
Fars’sız Türk olmaz, başsız serpuş olmaz.
Tayak bile taymas, tanuk sözün bütmes
Baston ile kayılmaz, şahit sözüne inanılmaz.
Tay atatsa at tınur, oğul ereyse ata tınur
Tay atlaşınca at dinlenir, oğul erginleşince babası dinlenir.
Taygan yügrügin yügürgenni tilkü sebmes
Tazının hızlı koşanını tilki sevmez.
Taz at taparçı bolmas
Alacalı at yük taşıyamaz.
Taz keliği börkçige
Kelin, börksüzün geleceği yer börkçüdür.
Tebey bedük erse mayakı bedük ermes
Deve büyük ise, tersi, dışkısı büyük olmaz.
Tebey münüp koy ara yaşmas
Deveye binip koyun sürüsü içinde saklanılmaz.
Tebi silkinse eşekke yük çıkar
Deve silkinse eşeğe yük çıkar.
Tebi yük kötürse, kamıç yeme kötürür
Yük götüren deve, kaşığı da haydi haydi götürür.
Tegirmende togmış sıçgan kök kökregiñe korkmas
Değirmende doğmuş sıçan gök gürlemesinden korkmaz.
Tegme kişi öz bolmas, yat yaguk tuz bolmas.
Her kişi kendin gibi olmaz, yad kişi, hısımla müsâvî olmaz.
Telim sözüğ uksa bolmas, yalım kaya yıksa bolmas
Çok söz anlaşılmaz, yalçın kaya yıkılmaz.
Teñsizde tegirmen turgursa, yaragsızda yar bolmas
Uygun olmayan yerde değirmen yapan yararsız ark yapar.
Teşük subda belgürer
Deşik, yarık, delik, suda su ile belli olur.
Tezek karda yatmas, eygü ısız katmas
Tezek karda yatmaz, iyilik kötülüğe katılmaz.
Tılın tergiğe tegir
Tatlı dil ile sofraya erişilir.
Divan, Türk, Divanı Lügatit Türk, Kaşgarlı Mahmut, Divan-u Lügati’t Türk
Tılın tügmişni tısın yazmas
Dil ile bağlanan diş ile çözülemez.
Tikmeğinçe önmes, tilemegince bulmas
Ekmeyince bitmez, dilemeyen bulamaz.
Tilkü öz yinige İñe ürse uyuz bolur.
Tilki kendi inine karşı ürüse uyuz olur.
Tiriğ esen bolsa tañ öküş korur
Kişi esen yaşasa şaşılacak çok şey görür.
Tokum yüzüp kuyrukta biçek sıma
Deriyi yüzüp kuyrukda bıçağı kırma.
Tolum anutsa kulun bulur, tolum unutsa bulun bolur
Silâhını hazır eden at da bulur, silâhını ihmâl eden tutsak olur.
Toyın tapugsak Teñri sepinçsiz.
Şaman tapınsa da Tanrı memnun olmaz.
Tünle bulıt örtense eblûk urı keldürmişçe bolur
Tañda bulıt örtense ebge yağı kirmişçe bolur
Akşam üstü bulut kızarırsa ev halkı çocuk doğmuş gibi olur,
Tan vakti bulut kızarırsa eve düşman girmiş gibi olur.
Tünle yorub kunduz sebnür, kiçikde eplenip ulgayu sebnür
Geceyle yola çıkan gündüzün sevinir, küçükken evlenen yaşlanınca sevinir.
Tütün kopursa işlenür
Dumanı kaldıran islenir.
Tütüşmeginçe tüzülmes, tüpirmeğinçe açılmas
Dövüş olmayınca düzen düzülmez, tipi olmayınca hava açılmaz.
Tuzun birle uruş, utun birle tireşme üsterme
Yumuşak başlı kişi ile vuruş alçak kişi ile iddialaşma, direşme.
Divan-i Lügati’t Türk - Atasözleri
(S Harfi)
Sabanda sandırış bolsa örtgünde irteş bolmas
Saban zamanı sürtüşme olursa, harman zamanında dövüş olmaz.
Sabın sagrakka tegir
Sözle, tatlı dille sürâhiye erişilir.
Saçratgudın korkmış kuş kırk yıl ayrı yıgaç üze konmas
Tuzakdan korkmuş kuş kırk yıl çatal ağaç üstüne konmaz.
Sakak bıçar, sakal okşar
Çene keser, sakal okşar.
Sakak okşar, sakal bıçar
Çene okşar, sakal keser.
Sart azukı arıg bolsa yolda yer
Tüccarın malı temiz olsa yolda kendisi yer.
Sartnıñ azığı arıg bolsa yol üze yer
Tüccarın malı temiz olsa yol üzerinde kendisi yer.
Sınamasa arsıkar, sakınmasa utsukar
Sınamayan aldanır, sakınmayan yutulur.
Soğuşup uruşur, otra ton titişür
Soğuşup vuruşulur, arada elbise yırtılır.
Söğüt süliñe kayıñ kasıña
Söğütde tazelik, kayında sertlik vardır.
Divan, Türk, Divanı Lügatit Türk, Kaşgarlı Mahmut, Divan-u Lügati’t Türk
Sözğe süçünse bulun barır
Lâfa dalan tutsak olur.
Sub içürmesge süt ber
Su içirmeyene süt ver.
Sub körmekinçe etük tartma
Suyu körmeyince etek toplama.
Subuzganda eb bolmas, topurganda ab bolmas
Mezarlıkda ev olmaz, tozlu yerde av olmaz.
Sundılaç ışı ermes örtgün tepmek
Harman tepmek çayır kuşunun serçe işi değildir.
Süsegen uyka Teñri müñüz bermes
Süsegen öküze Tanrı boynuz vermez.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder