TÜRK EDEBİYATI 11 ORTALAMA YÜKSELTME SINAVI SORULARI

BARTIN KÖKSAL TOPTAN LİSESİ 2007 – 2008 ÖĞRETİM YILI YAZ DÖNEMİ
TÜRK EDEBİYATI 11 ORTALAMA YÜKSELTME SINAVI SORULARI

23 HAZİRAN 2008

CEVAPLAR
1. a) Aşağıdaki eserleri yazıldığı döneme göre ikişerli eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır? Neden?
HAYRİYYE HARNÂME HÜSN Ü AŞK SİHÂM-I KAZA MİZANÜ’L EVZÂN
( Hüsn ü Aşk dışta kalır; çünkü Harnâme ile Mizanü’l Evzân 15. yy, Hayriye ile Sihâm-ı Kaza 17. yy eserleridir. Hüsn ü Aşk ise 18. yy eseridir. )

b) Aşağıdaki Divan Edebiyatı sanatçılarını yaşadığı döneme göre ikişerli eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır? Neden ?
ŞEYHÎ YUNUS EMRE HOCA DEHHÂNÎ KADI BURHANEDDİN AHMEDİ
( Şeyhi dışta kalır; çünkü Yunus Emre ile Hoca Dehhâni 13. yy, Kadı Burahanddin ile Ahmedi 14. yy şairlerindendir. Şeyhî ise 15. yy şairidir. )


2. a) Aşağıdaki eserleri edebi türü bakımından ikişerli eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır? Neden?
VANYA DAYI ÇILGIN ORLANDO GORİOT BABA MÜFETTİŞ BİTMEYEN KAVGA
( Çılgın Orlando dışta kalır; çünkü Vanya Dayı ile Müfettiş oyun; Goriot Baba ile Bitmeyan kavga romandır. Çılgın Orlando ise yapma destan örneğidir. )

b) Aşağıdaki eserleri sanatçılarına göre ikişerli eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır?
Nana DECAMERON MARTI VİŞNE BAHÇESİ Germinal
( DECAMERON dışarıda kalır; çünkü Nana ile Germinal Emile Zola’nındır, MARTI ile VİŞNE BAHÇESİ Anton Çehov’undur. DECAMERON ise Boccacio’nundur.)


3. Aşağıdaki ifadeleri DOĞRU / YANLIŞ durumlarına göre inceleyiniz.
a) Tanzimat Edebiyatı Şinasi ile Âgâh Efendi’nin Tasvir-i Efkâr gazetesini çıkarmaları ile başlar. ( Y )
b) Namık Kemâl La Fontaine’den fabllar tercüme etmiştir. ( Y )
c) Realizm akımının düşünsel temelini Olguculuk ilkesi ile oluşturan bilim adamı A. Comte ‘tur. ( D )
d) Ziya Paşa “Harabat” adlı eserinde Batı dünyası ile ilgili görüşlerini dile getirmiştir. ( Y )
e) 1. dönem Tanzimat sanatçıları romantizm akımının etkisiyle tesadüflere çok yer vermiştir. ( D )
f) Osmanlıcılık, milliyetçilik akımının Osmanlı Devleti üzerindeki yıkıcı etkilerine karşı ortaya atılmış bir fikir akımıdır.( D )
g) Türkçülük akımı Millî Mücadele’nin kazanılması ve Cumhuriyet’in örgütlenmesinde rol oynamıştır. ( D )
h) Mehmet Emin Yurdakul aruz ölçüsü kullanmış, dil zevki bakımından ise Fecr-i Âti topluluğuna bağlı kalmıştır. ( Y )
i) Fecr-i Atiden ayrılan sanatçıların bir kısmı Milli Edebiyat’a katılmış bir kısmı da BAĞIMSIZ kalmıştır. ( D )
j) Türkçülük akımını sistemleştiren ve eserlerinde işleyen sanatçı Ömer Seyfettin’dir. ( Y )


4. a) ”Recaizade Mahmut Ekrem, realist bir anlayışla kaleme aldığı "Sergüzeşt" romanında, Bihruz Bey'in kişiliğinde yan¬lış Batılılaşmayı alaysamalı bir tutumla dile getirir.”
Bu cümledeki bilgi yanlışlığının nedeni nedir?
Cümlede sözü edilen roman, "Sergüzeşt" değil; "Araba Sevdası"dır.

b) “Ziya Paşa, "Şiir ve İnşa" adlı makalesinde Halk şiirimizin değerlendirilmesini, konuşma dilinin yazı dili olma¬sı gerektiğini savunmuş; ‘Zafer name’ adlı antolojisinin önsözünde ise Divan edebiyatını savunmuştur.”
Bu cümledeki bilgi yanlışlığının nedeni nedir? Bu yanlışlığı düzeltiniz.
Zafer name değil Harabat olacak


5. a) I. Ahmet Mithat, II. Ziya Paşa, III. Recaizade Mahmut, IV Ahmet Vefik Paşa, V. Muallim Naci
Yukarıdaki sanatçılardan hangilerinin tiyatro ala¬nında yapıtı yoktur?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve V. D) III. ve IV. E) IV ve V.
( II VE V )

b) Sami Paşazade Sezai, Dilber’in macerasını anlattığı “Sergüzeşt” adlı eserinde dönemin hangi toplumsal olayını anlatmıştır?
( Esaret konusunu anlatmıştır. )
6. Aşağıdaki eserler kime aittir? Eserlerin önemi nedir ?
*Talim-i Edebiyat *Celâl Mukaddemesi *Tiryaki Sözleri
( Talim-i Edebiyat: R. Mahmut Ekrem’in bir eseridir. Sanatçı bu eserinde Galatasaray Lisesi’ndeyken öğrencilerine anlattığı yeni edebiyat ile ilgili ders notlarını toplamıştır.
Celâl Mukaddemesi: Namık Kemal’in tarihi bir oyun olan “Celâleddin Harzemşah” adlı oyununun başına koyduğu bir önsözdür. Bu eserde Romantik yazar V. Hugo’nun tarihi bir oyunu olan “Cromwell’de yaptığı gibi Namık Kemal de romantik akımının ilkelerini açıklamıştır.
Tiryaki Sözleri: Cenap Şehabettin’indir. Bu eser bir özdeyişler kitabıdır.


7. a) Aşağıdaki eserleri sanatçısına göre eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır? Neden?
Kızıl Elma Göl Saatleri Eski Şiirin Rüzgârıyla Eğil Dağlar Altın Işık
“Kızıl Elma” ve ”Altın Işık” Ziya Gökalp’in; “Eski Şiirin Rüzgârıyla” ve” Eğil Dağlar” Yahya Kemal Beyatlı’nındır. Dışta kalan “Göl Saatleri” ise Ahmet Haşim’indir.

b) Aşağıdaki eserleri türüne göre eşleştirdiğimizde hangisi dışta kalır? Neden?
Rahmet 40 Yıl Mor Salkımlı Ev Rubab-ı Şikeste Bomba
“Rahmet” ve “Bomba” hikâye, “40 Yıl” ve “Mor Salkımlı Ev” anı türündedir. Dışta kalan Rubab-ı Şikeste ise şiir kitabıdır.


8. Aşağıdaki açıklamalara uygun eser, yazar veya kavramları karşılarına yazınız.
a) 1909-1912 yılları arasında faaliyet göstermiş edebî dönem:
Fecr-i Ati
b) Dilber adlı esir bir kızın içler acısı macerasını konu alan esaret temalı, Sami Paşazade Sezai romanı:
Sergüzeşt
c) Moupassant tarzı olarak da bilinen, klasik yapı unsurları ile kurulu hikâye türü:
Olay Hikâyesi
d) R. Mahmut Ekrem’in abes-muktebes kafiyesine şiddetle karşı çıkmış eski edebiyat taraftarı şâir:
Muallim Naci
e) “Fatih Kürsüsünde”, “Asım” , “Gölgeler” gibi bölümleri de olan eserin adı ve bu eserin sahibi:
Safahat, Mehmet Âkif Ersoy


9. Aşağıda açıklamaları verilen sanatçılarımız kimdir?
a) Şiire aruz vezniyle başlamış “Sanat” şiiriyle birlikte heceye yönelmiştir. Sıla, gurbet ve Anadolu efsanelerini işlemiştir. Dili sade ve akıcıdır. Söz sanatlarına yer veren güçlü bir üsluba sahiptir. Birçok şiir kitabı, manzum piyesi bulunan şairin Çoban Çeşmesi önemli eserlerindendir.
FARUK NAFİZ ÇAMLIBEL

b) Milli Edebiyat topluluğunu meydana getiren sanatçıların arasında yer almamış, ama Milli Edebiyat hareketini makaleleri ile desteklemiştir. Düz- yazı türünde eser vermiş olsa da sanatçı asıl kişiliğini şiirleriyle ortaya koymuştur. Divan şiiri nazım şekilleriyle yazdığı şiirleri Eski Şiirin Rüzgârıyla adlı eserinde toplanmıştır.
YAHYA KEMAL BEYATLI

c) Türkçülük akımını bir sisteme bağlayan fikir adamı bu sistemi yapıtlarında işleyen bir sanatçı olarak karşımıza çıkar. Yapıtlarıyla “Türk milliyetçiliği”nin sınırlarını belirlemiştir. Milli edebiyatın, fikir yönüyle temellerini oluşturmuştur. Türk milletinin dil, edebiyat, din ve ahlak yönüyle aynı kültürle yetişmiş kişilerden oluştuğuna inanır. Edebiyatı görüşlerini yaymada bir araç olarak görür. Şiir, destan, makale ve masallar yazmıştır.
ZİYA GÖKALP

d) 1909’da Fecr-i Ati topluluğuna katıldı. “Kalem” dergilersinde “ Kirpi ” takma adıyla mizahi yazılar yayımladı. “Ay dede” mizah dergisini çıkardı. İstanbul Türkçesini en güzel ve pürüzsüz yazan sanatçı olarak ün kazandı. Roman, öykü, tiyatro, anı, fıkra gibi değişik türlerde eserler verdi. Eserlerinde Türk toplum yaşamında meydana gelen sosyal ve siyasi değişmeler, Anadolu’nun sosyal yaşamından kesitler, vatan özlemi gibi pek çok konuları ele aldı.
RAFİK HALİT KARAY

e) Deneme, hikâye, mensur şiir gibi türlerden sonra “hikâyeden daha uzun soluklu çalışma” olarak gördüğü romana geçiş yapmıştır. Romanlarında Türk toplumunun yaşadığı politik sosyal ve kültürel konuları anlatmıştır. Konuları arasında Türkiye’deki toplumsal değişme ve geri kalmışlık önemli bir yer tutar. Örneğin siyasi bir roman olarak nitelenen Hüküm Gecesi II. Meşrutiyet dönemindeki parti kavgaları üzerine kurulmuş bir romandır.
YAKUP KADRİ KARAOSMANOĞLU
10. Aşağıda açıklamaları verilen sanatçılarımız kimdir?
a. “Halk için roman” tarzını geliştiren yazarımızdır. Değişik türlerde yazmışsa da romanlarıyla tanınmıştır. Romanlarında genellikle güncel olmak üzere değişik konuları dönemine göre sade bir dille işlemiş, olay akışının arasına değişik bilgiler koyarak okuyucuyu bilgilendirmeye çalışmıştır. Romanları sanatsal değere sahip değilse de halkta okuma alışkanlığı oluşturduğu için önemlidir.
AHMET MİTHAT EFENDİ

b. Roman, tiyatro türünde verdiği yapıtlar ve dil- bilim alanında yaptığı çalışmalarla tanındı. Türkçenin en geniş ve en güvenilir sözlüğü olan “Kamus-i Türkî “’yi hazırladı; dilimizin sadeleşmesini savundu, bunun yollarını gösterdi.
ŞEMSETTİN SAMİ

c. Köy romanını, realist-natüralist görüşle edebiyatımıza ilk getiren yazardır. Türk hikâyesini realizme doğru götürmekle kalmaz, edebiyatımızda ilk köy romanı olan Karabibik’i yazar. Genç yaşta ölmüş olmasına rağmen yazdığı eserle onu unutulmaktan kurtarmıştır.
NABİZADE NAZIM

d. Divan şiirinin 16. yüzyıl şairlerindendir. Türkçeyi çok güzel kullanan şair, Arapça ve Farsçayı da iyi bilmektedir. Bu üç dilde de divanı vardır. Şiirlerinin başat konusu “aşk”tır. Aşkın verdiği acıdan mutluluk duyan bir yapıya sahiptir. Divan şiirinin bütün türleriyle şiirler yazan şairin ünü günümüze kadar ulaşmıştır.
FUZULİ

e. Servet-i Fünuncuların çağdaşı olduğu halde bu topluluğa katılmamıştır. İlk romanı Şık ile tanınmış; romanlarında sosyal sorunları, batıl inançları, aile geçimsizliklerini, yüzeyde kalan Batılılaşmayı ele almıştır. Halk çevrelerinden seçtiği kahramanlarını ustalıkla konuşturmuştur. Edebiyatımızda natüralizmin en önemli temsilcisidir.
HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR













SINAV KOMİSYON BAŞKANI KOMİSYON ÜYELERİ
HİKMET GÜNAYDIN ORHAN EREN SEVİLAY UCA
MÜDÜR YARD. ED. ÖĞR. ED. ÖĞR.